Σήμερα, ακούμε όλο και συχνότερα μαθητές να αποδοκιμάζουν το σχολείο, τη γνώση και τις εξωσχολικές δραστηριότητες. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που δηλώνουν ότι βαριούνται κατά τη διάρκεια των μαθημάτων και ότι το σχολείο αποτελεί -με βάση τη δική τους οπτική γωνία- χαμένο χρόνο. Αναλύοντας λίγο τα λόγια τους θα έλεγε κανείς ότι δυστυχώς στο εκπαιδευτικό μας σύστημα παραμελείται κάθε είδος κινήτρου με αποτέλεσμα οι μαθητές να δείχνουν απάθεια για το σχολείο. Ποια όμως είναι τα κίνητρα που θα τους βοηθήσουν να φτάσουν στην κοινωνία της γνώσης;
Μotivation | Πηγή εικόνας: https://www.medicalnewstoday.com/
Τα κίνητρα μάθησης χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες. Αρχικά, υπάρχουν οι ενισχυτές που με μορφή επιβράβευσης επιδρούν θετικά στην ψυχολογία του παιδιού και το ωθούν να συνεχίσει όλο και περισσότερο την προσπάθειά του προς την κατάκτηση της γνώσης. ΄Ομως προκειμένου να υπάρχει ένας στόχος κρίνεται αρκετά σημαντικό να υπάρχει ο κατάλληλος χρόνος αλλά και διαθέτεται ο εξοπλισμός προς τον έναν συγκεκριμένο στόχο.
Για να υπάρξει ένα κίνητρο μάθησης είναι αρκετά σημαντικό να αναφερθεί κανείς στις ικανότητες του μαθητή και στον διαχωρισμό τους. Οι σημαντικές ικανότητες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες στις εγκάρσιες, εργασιακές και ακαδημαϊκές. Στο σχολείο βέβαια, αξιοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό οι εγκάρσιες ικανότητες, δηλαδή αυτές που σχετίζονται με την διαπροσωπική σχέση των μαθητών και οι εργασιακές ικανότητες.
Motivation | Πηγή εικόνας: https://captainslog.gr/
Μέσω των εγκάρσιων ικανοτήτων αναφέρεται κανείς σε επιχειρηματικές ικανότητες επίσης αλλά και σε ικανότητες που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν μέσω των ΤΠΕ. Με τον όρο εργασιακές ικανότητες κάνει κάποιος αναφορά στις ικανότητες που χρησιμοποιούνται για πολιτισμική συνείδηση αλλά και στη μεθοδολογία μάθησης αφού αρκετά μαθήματα κάνουν αναφορά σε διαφορετικούς λαούς και σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Ενώ με τον όρο ακαδημαϊκές ικανότητες αντιλαμβάνεται κανείς ότι αναφερόμαστε στις ικανότητες σχετίζονται με τα στοιχεία εκείνα που συμβάλλουν όπως στην επικοινωνία της μητρικής γλώσσας, ή στην επικοινωνία στις ξένες γλώσσες και στη μαθηματική ικανότητα και ικανότητα στην επιστήμη και την τεχνολογία, ή στη ψηφιακή ικανότητα-ΤΠΕ.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι ο κάθε άνθρωπος σκοπεύει στην εκμάθηση με διαφορετικό τρόπο αλλά και στην ανάπτυξη διαφορετικών ικανοτήτων. Για τον λόγο αυτό κρίνεται αναγκαίο, ο κάθε εκπαιδευτικός κατά την αξιολόγηση του να λαμβάνει υπόψη και το κίνητρο που έχει ο κάθε μαθητής αλλά και τις ικανότητες που έχει αναπτύξει και αυτές που παρουσιάζει αδυναμίες με σκοπό να τις βελτιώσει. Ο κάθε άνθρωπος άλλωστε είναι διαφορετικός και για αυτό θα πρέπει να τον πλησιάζουμε και να τον εκπαιδεύουμε με διαφορετικό τρόπο.
Η ενθάρρυνση των παιδιών είναι σημαντικότερο κίνητρο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών και τη γενικότερη εκπαίδευσή τους. Αποτελεί μαζί με την παρώθηση και την ενίσχυση τα βασικότερα κίνητρα εκπαίδευσης. Αναφορικά με την ενίσχυση μπορεί κανείς να δηλώσει ότι χωρίζεται σε διάφορα είδη. Σε πρώτο βαθμό, υφίσταται η ενίσχυση μέσω προτύπων, δείχνοντας δηλαδή στα παιδιά τα κατάλληλα πρότυπα και κάνοντάς τα να τα ακολουθήσουν αλλά και η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης μέσω της οποίος ο εκπαιδευτής πείθει τους μαθητές για την αξία τους και για την δύναμη τους.
I can do it | Πηγή εικόνας: https://www.inc.com/
Στις νεαρότερες ηλικίες θα δει την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης αλλά και την εσωτερική ενίσχυση. Ως ενίσχυση της αυτοεκτίμησης θα μπορούσε κανείς να τονίσει ότι αναφέρεται κυρίως σε παιδιά που αποθαρρύνονται ευκολα και εγκαταλείπουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την μάθηση. Συνήθως πρόκειται για παιδιά που έρχονται αντιμέτωπα συχνά με την σχολική αποτυχία για αυτό και ο εκπαιδευτικός οφείλει σε κάθε περίπτωση να τονώσει την αυτοεκτίμηση των παιδιών αυτών με βασικότερο στόχο να συνεχίσουν κάθε δυνατή προσπάθεια στην κατάκτηση των γνώσεων.
Συνεπώς στο ταξίδι αυτό, της γνώσης η θέση του καθηγητή και γενικότερα των εκπαιδευτικών είναι καθοριστική. Μάλιστα, αξίζει να αναφέρουμε ότι τα παιδιά είναι αυτά που δείχνουν στον εκπαιδευτικό τον τρόπο που πρέπει να χρησιμοποιήσει για να διδάξει, με βάση τα κίνητρα που έχουν αλλά και τις ικανότητές τους. Όπως άλλωστε θα έλεγε και η Montessori, “αν ένα παιδί δεν μαθαίνει με τον τρόπο που διδάσκουμε τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μαθαίνει”, εμφανίζοντας έτσι την ευθύνη του εκπαιδευτικού να προσαρμόζεται στις ανάγκες των παιδιών αλλά και να προσαρμόζει την εκπαίδευση του στις ανάγκες αυτών.
Βιβλιογραφία – Πηγές:
Dreikurs R.,Kasel P., 2014). Πέτα μακρυά το ραβδί σου. Πειθαρχία χωρίς Δάκρυα, Αθήνα: Θυμάρι.
Πασιάς, Γ., Φλουρής, Γ.,& Φωτεινός Δ. (2015). Παιδαγωγικη και εκπαίδευση. Αθήνα: Γρηγόρη.
Ρηγίνα Προβιά
Αρθρογράφος
Καθηγήτρια & Εξετάστρια Γαλλικής Γλώσσας, Φιλόλογος
Διαβάστε περισσότερα για τη Ρηγίνα Προβιά εδώ.
Post Views: 18