Η κοινωνικοποίηση των εφήβων στην ψηφιακή εποχή

Κατά τη διάρκεια της πρώτης εφηβικής ηλικίας τα παιδιά -οι νέοι όπως επιθυμούν να ονομάζονται- ανακαλύπτουν τόσο τον εαυτό τους όσο και τον κόσμο. Πρόκειται για μία ηλικία όπου οι αλλαγές διαδέχονται ή μία την άλλη τόσο στον εξωτερικό τους όσο και στον εσωτερικό τους κόσμο, αφού διαμορφώνεται ο τελικός τους χαρακτήρας και η εξωτερική τους εμφάνιση. Σύμφωνα με αποτελέσματα ερευνών κατά την διάρκεια της εφηβείας μόνο ένας στους 5 μαθητές (18,7%) εξασκεί την σωματική άσκηση ενώ ένα από το οκτώ κορίτσια κατά τη διάρκεια της εφηβείας δεν ασκεί κανένα άθλημα

Παιδί στον υπολογιστή | Πηγή εικόνας: άγνωστη

Πρόκειται για μία έρευνα που καταδεικνύει το γεγονός ότι τα παιδιά κατά τη διάρκεια της εφηβείας προτιμούν να μένουν προσκολλημένα στην οθόνη και να μην ασκούνται, καταρρίπτωντας έτσι τα πρότυπα της άποψης ότι οι έφηβοι προσέχουν τον εαυτό τους και την εξωτερική τους εμφάνιση. Ωστόσο, αλλαγές συμβαίνουν επίσης και στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνονται τον κόσμο, αλλά και στα ερεθίσματα που χρησιμοποιούν. Η κοινωνικοποίηση και η ανάγκη τους να ανήκουν σε μία ομάδα παρουσιάζεται σε μεγάλο και έντονο βαθμό κατά την διάρκεια της περιόδου αυτής αφού -σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενά τους- μόνο οι φίλοι τους, τους καταλαβαίνουν και όχι οι γονείς τους.

Δυστυχώς όμως η σημερινή κοινωνία βασίζεται κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα και τα παιδιά ενημερώνονται ως επί το πλείστον από αυτά. Κάτι που τα απομακρύνει από την ομαλή κοινωνικοποίησή τους. Ένα ακόμη ζήτημα που προκύπτει από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων κατά τη διάρκεια της εφηβείας έγκειται στην ατομική απομόνωση. Σε γενικές γραμμές η απομόνωση είναι βασικό χαρακτηριστικό της περιόδου αυτής αφού τα παιδιά αναζητούν ηρεμία και νέα ενδιαφέροντα.

Παιδιά και Τεχνολογία | Πηγή εικόνας: άγνωστη

Όμως οι νέοι, αντί να ενταχθούν στις ομάδες συνομηλίκων και να ανακαλύψουν νέες εμπειρίες, προτιμούν να παραμένουν συνδεδεμένοι στα κοινωνικά δίκτυα και να συνομιλούν με τους φίλους από εκεί, αψηφώντας έτσι την ανάγκη των ανθρώπων για επαφή πρόσωπο με πρόσωπο με τους φίλους τους, αλλά και γενικότερα τη δημιουργία υγιών σχέσεων. Ένας ακόμη κίνδυνος που ελλοχεύει από τη χρήση των κοινωνικών δικτύων ανάγεται στην εγκατάλειψη των μαθημάτων, αφού οι νέοι συνδεδεμένοι συνεχώς στα κοινωνικά δίκτυα δεν παρουσιάζουν κάποιο ενδιαφέρον ούτε για τη μελέτη των σχολικών μαθημάτων τους ούτε για βελτίωση της επίδοσής τους.

Τα ερωτήματα που εγείρονται σχετικά με την τάση αυτή είναι αρκετά. Αρχικά, αξίζει να αναρωτηθεί κανείς σχετικά με τους λόγους που οδηγούν τους εφήβους να προτιμούν την επικοινωνία μέσω κοινωνικών δικτύων αντί της επικοινωνίας δια ζώσης; Επιπλέον, είναι βασικό να αναζητηθούν οι συνέπειες της τάσης αυτής, αλλά και γενικότερα της προσκόλλησης των παιδιών στην οθόνη και της σύνδεσής τους στα κοινωνικά δίκτυα ή παίζοντας διάφορα διαδικτυακά παιχνίδια σε μία ηλικιακή περίοδο όπου οι νέοι είναι αρκετά “εύπλαστοι” και μπορούν εύκολα να πέσουν στις παγίδες του διαδικτύου.

Τέλος, είναι σημαντικό να αναρωτηθεί κανείς για τα συναισθήματα που βιώνουν χρησιμοποιώντας τα νέα τεχνολογικά μέσα και επικοινωνώντας ως επί το πλείστον με αυτά και ταυτόχρονα να αναπτύξει τις προσωπικές του απόψεις, και θέσεις σχετικά με τα ζητήματα. Βέβαια, ας αναλογιστεί ο καθένας και την ευθύνη που έχει από την θέση του εκπαιδευτικού ή του γονιού και ας θέσει ως απώτερο στόχο την ανάγκη των παιδιών για επικοινωνία δια ζώσης απομακρύνοντάς τα από τις οθόνες των υπολογιστών.

Βιβλιογραφία – Πηγές: 

Καντάς, Κ., (2005). Η εφηβεία, το θαύμα της και τα προβλήματά της. Πέλασγος.

Κοκκέβη, Ά., Φωτίου, Α., Ξανθάκη, Μ., Καναβού, Ε. (2010). Ο ελεύθερος χρόνος των εφήβων. Ανακτήθηκε 25 Ιουλίου 2024, από: http://www.e-abc.eu/files/1/PDF/DigitalLibrary/022.pd

Ρηγίνα Προβιά
Αρθρογράφος
Καθηγήτρια & Εξετάστρια Γαλλικής Γλώσσας, Φιλόλογος

Διαβάστε περισσότερα για τη Ρηγίνα Προβιά εδώ.