Η 28η Οκτωβρίου αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές ημερομηνίες της νεότερης ελληνικής ιστορίας, καθώς σηματοδοτεί την αντίσταση της Ελλάδας στον ιταλικό και αργότερα στον γερμανικό εισβολέα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ελληνική κινηματογραφία και τα ντοκιμαντέρ έχουν αναδείξει αυτή την εποχή μέσα από συναρπαστικές αφηγήσεις που τιμούν την ανδρεία και τις θυσίες των Ελλήνων. Ακολουθεί μια επιλογή ταινιών και ντοκιμαντέρ που ξεχωρίζουν.
Ταινίες
Υπολοχαγός Νατάσσα (1970)
Σκηνοθεσία: Νίκος Φώσκολος
Πρωταγωνιστές: Αλίκη Βουγιουκλάκη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της Νατάσσας Αρσένη, μιας γυναίκας που πολέμησε στην Αντίσταση και υπέστη βασανιστήρια από τους Γερμανούς κατακτητές. Μέσα από την προσωπική της μάχη, η ταινία αποτυπώνει τον ηρωισμό και την αυτοθυσία των Ελλήνων την περίοδο του πολέμου.
28η Οκτωβρίου, Ώρα 5:30 (1971)
Σκηνοθεσία: Κώστας Καραγιάννης
Η ταινία αναδεικνύει τη στιγμή της κήρυξης του πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940 και τις αντιδράσεις των κατοίκων ενός μικρού μακεδονικού χωριού. Μέσα από καθημερινές ιστορίες, παρουσιάζεται ο πατριωτισμός και η συλλογική αντίσταση του ελληνικού λαού.
Ντοκιμαντέρ
28η Οκτωβρίου 1940, οι πρώτες μέρες του πολέμου
Έρευνα: Σοφία Παπαϊωάννου
Αρχισυνταξία: Σταύρος Βλάχος – Μάγια Φιλιπποπούλου
Η εκπομπή “365 Στιγμές” με την Σοφία Παπαϊωάννου παρουσιάζει ένα διαφορετικό αφιέρωμα, επικεντρώνοντας την έρευνα στις πρώτες μέρες του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940. Από την όπερα του Ιταλού συνθέτη Πουτσίνι στο Εθνικό Θέατρο, λίγα 24ωρα πριν την έναρξη του πολέμου και την παράδοση του τελεσίγραφου χαράματα στο σπίτι του Μεταξά, η εκπομπή μεταφέρεται στα Ελληνοαλβανικά σύνορα. Φτάνει στις κορυφές της Πίνδου σε υψόμετρο 2000 μέτρων και δείχνει ένα προς ένα τα σημεία απ’ όπου μπήκαν οι Ιταλοί. Επισκέπτεται τα χωριά της περιοχής όπου έζησαν τις πρώτες μάχες, τις πρώτες νίκες. Συναντά την τελευταία εν ζωή γυναίκα της Πίνδου, αλλά και το μικρό παιδάκι τότε, που το έκρυψε Ιταλός στο σχολείο του, για να μην σκοτωθεί την ώρα που έμπαιναν στο χωριό.
Η εκπομπή φέρνει στο φως την άγνωστη ιστορία του πρώτου νεκρού στρατιώτη. Ποιος ήταν, από που ξεκίνησε και πως σκοτώθηκε ο νέος στρατιώτης που με το αίμα του γράφτηκε το ιστορικό πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν της 28ης Οκτωβρίου. Μιλά ο άνθρωπος που ανακάλυψε ποιος ήταν ο πρώτος νεκρός στρατιώτης, ενώ η εκπομπή εντοπίζει τους απογόνους του που αναζητούν μέχρι σήμερα που είναι θαμμένος ο στρατιώτης.
Μέσα από την παρουσίαση των πρώτων ημερών του πολέμου, η εκπομπή προσπαθήσει να απαντήσει στο ερώτημα του τι οδήγησε τους Έλληνες να πολεμήσουν και να γράψουν το έπος της Πίνδου, αλλά και στο τι θα έκανε σήμερα η νέα γενιά σε μία παρόμοια συνθήκη.