Αν και τα πιο συχνά και σοβαρά προβλήματα αφορούν στην κατανόηση και στην παραγωγή του γραπτού λόγου, δυσκολίες εμφανίζονται επίσης στα μαθηματικά και στην κατανόηση των εννοιών στις φυσικές επιστήμες. Οι μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες αντιμετωπίζουν επίσης σημαντικά προβλήματα στην αξιοποίηση γνωστικών και μεταγνωστικών στρατηγικών, ενώ παράλληλα εμφανίζουν δυσκολίες στις στρατηγικές μελέτης, στην παρακολούθηση της διδασκαλίας και αυξημένο άγχος και αποτυχία στις εξετάσεις.

Οι μαθητές έρχονται σε επαφή με ένα μεγάλο αριθμό εκπαιδευτικών, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητές τους, ενώ ο όγκος των παρεχόμενων πληροφοριών και οι γνωστικές απαιτήσεις είναι συγκριτικά με την πρωτοβάθμια εκπαίδευση ιδιαίτερα αυξημένες

Tο Infokids.gr συγκέντρωσε και σας παρουσιάζει όλες τις πληροφορίες που πρέπει να ξέρετε για τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί για την ανίχνευση και αξιολόγηση των μαθησιακών δυσκολιών του παιδιού

Τι είναι τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ. και τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα

Σύμφωνα με την παρ. 21 του άρθρου 28 του Ν 4186/2013 «Τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα συνιστούν αναγνωρισμένο διαγνωστικό και αξιολογικό φορέα και οι γνωματεύσεις τους ισχύουν ακόμη και όταν δεν καθίσταται εφικτή η συμμετοχή σε αυτά εκπαιδευτικού Ε.Α.Ε.»

Σύμφωνα με την παρ. 17 του ίδιου άρθρου, «Όλες οι γνωματεύσεις του ΚΕ.Δ.Δ.Υ. και των Ιατροπαιδαγωγικών Κέντρων για οποιοδήποτε λόγο έχουν μόνιμη ισχύ».

Σύμφωνα με το νόμο της Ειδικής Αγωγής 3699/2008, άρθρο 1§1: «Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών με αναπηρία και με ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες διερευνώνται και διαπιστώνονται από τα ΚΕΔΔΥ και τα πιστοποιημένα από το Υ.ΠΑI.Θ.Π.Α. Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα (ΙΠΔ) άλλων Υπουργείων»

Τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ είναι Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες είναι αποκεντρωμένες δημόσιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και υπάγονται στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης. Οι υπηρεσίες τους παρέχονται σε άτομα από 4 έως 22 ετών τα οποία φοιτούν ή όχι σε κάποια σχολική μονάδα (πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης) και έχουν ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.΄Ατομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θεωρούνται τα άτομα που έχουν σημαντική δυσκολία μάθησης και προσαρμογής εξαιτίας σωματικών, διανοητικών, ψυχολογικών, συναισθηματικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων. Σ΄ αυτά περιλαμβάνονται όσοι έχουν:

1. Νοητική ανεπάρκεια ή ανωριμότητα.
2. Αισθητηριακές αναπηρίες όρασης (τυφλοί, αμβλύωπες με χαμηλή όραση).
3. Αισθητηριακές αναπηρίες ακοής (κωφοί, βαρήκοοι).
4. Κινητικές αναπηρίες – χρόνια μη ιάσιμα νοσήματα.
5. Διαταραχές ομιλίας λόγου.
6. Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (Δυσλεξία)
7. Σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα.
8. Σύνθετες γνωστικές συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες.
9. Διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού).
10. Ψυχικές διαταραχές και πολλαπλές αναπηρίες.
11. Άλλες δυσκολίες(συναισθηματικές δυσκολίες, προβλήματα συμπεριφοράς κ.α).
12. Ιδιαίτερες νοητικές ικανότητες και ταλέντα

Δε θεωρούνται άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αυτά που δεν έχουν τις παραπάνω προϋποθέσεις και, η μητρική τους γλώσσα δεν είναι η ελληνική και εμφανίζουν μειωμένη σχολική επίδοση.

Αυτά είναι τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα και τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ για την αξιολόγηση και πιστοποίηση παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες

Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα που λειτουργούν σε όλη τη χώρα καθώς και να δείτε αναλυτικά τις ηλικίες παιδιών στις οποίες απευθύνονται για τις εκάστοτε αξιολογήσεις πατώντας εδώ ενώ τη λίστα με τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ (Κέντρα Διάγνωσης Διαφοροδιάγνωσης και Υποστήριξης) θα τη βρείτε εδώ . Αξίζει, βέβαια, να σημειωθεί πως, πολλές φορές, η αναμονή για να βρουν οι γονείς ένα ραντεβού είναι μεγάλη.

Γιατί είναι απαραίτητη η γνωμάτευση

Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι οι γνωματεύσεις ιδιωτικών φορέων δεν έχουν ισχύ για τα δημόσια σχολεία και σε κάθε περίπτωση αν κάποιος ιδιώτης λογοθεραπευτής διαγνώσει κάποια μαθησιακή δυσκολία είναι αναγκαίο να καταφύγουν σε ΚΕ.Δ.Δ.Υ.  ή Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα που θα προτείνουν στα σχολεία και εναλλακτικούς τρόπους αξιολόγησης των μαθητών. Οι γονείς μπορούν να καταθέσουν αίτηση για παραπομπή στο ΚΕ.Δ.Δ.Υ., το οποίο στη συνέχεια ζητά από το σχολείο του μαθητή Περιγραφική Παιδαγωγική Έκθεση που αφορά στη μαθησιακή επίδοση και συμπεριφορά του. Η Περιγραφική Παιδαγωγική Έκθεση αποστέλλεται υπηρεσιακώς στο ΚΕ.Δ.Δ.Υ. και είναι εξαιρετικά πολύτιμη για τη διαγνωστική διαδικασία, καθώς συμπληρώνεται από τους εκπαιδευτικούς που βρίσκονται σε καθημερινή αλληλεπίδραση με το μαθητή και έχουν ολοκληρωμένη εικόνα των δεξιοτήτων και των αδυναμιών του.

Σε περίπτωση που το παιδί δεν έχει ακόμα εγγραφεί σε σχολείο, οι γονείς υποβάλλουν την αίτηση στο ΚΕ.Δ.Δ.Υ μαζί με γνωματεύσεις ή ιατρικές εξετάσεις που έχουν από άλλους φορείς. Αίτηση για παραπομπή στα ΚΕ.Δ.Δ.Υ. μπορούν να καταθέσουν και τα σχολεία όπου φοιτούν οι μαθητές, όταν δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του αναλυτικού προγράμματος. Πριν την παραπομπή τους στο ΚΕ.Δ.Δ.Υ., είναι απαραίτητο να έχουν εξαντληθεί όλες οι διαδικασίες παρέμβασης από το σχολείο. Όσοι γονείς καταθέσουν τη σχετική αίτηση ειδοποιούνται από τα ΚΕ.Δ.Δ.Υ.  και ο μαθητής έρχεται στο ΚΕ.Δ.Δ.Υ. συνοδευόμενος από τους γονείς.

Τι περιλαμβάνει η διαδικασία αξιολόγησης-διάγνωσης;

Η διαδικασία αξιολόγησης για την ύπαρξη ή όχι μαθησιακών δυσκολιών περιλαμβάνει σταθμισμένες και αστάθμιστες δραστηριότητες που ελέγχουν πολλές παραμέτρους όπως είναι:

• η  γραφή-αυθόρμητη και αντιγραφή-,
• η κατανόηση,
• η οπτικοκινητικό συντονισμό,
• η πλευρίωση,
• το επίπεδο φωνολογικής ενημερότητας,
• ο βαθμός αντιληπτικότητας και συνεργασίας του παιδιού,
• οι αριθμητικές ικανότητες,
• το νοητικό δυναμικό

Όλα αυτά συνθέτουν μια πολυδιάστατη  διαδικασία στην οποία θα συνεργαστούν διάφορες επαγγελματικές ειδικότητες (Παιδοψυχίατρος ή Ψυχολόγος για την ψυχολογική εκτίμηση, γιατροί για τον έλεγχο όρασης-ακοής, Κοινωνικός λειτουργός για τη λήψη ιστορικού και την συμβουλευτική των γονέων όσον αφορά τα διαδικαστικά θέματα, Ειδικός παιδαγωγός για το μαθησιακό έλεγχο, πολύ πιθανώς  και Λογοθεραπευτής και Εργοθεραπευτής ). Η διεπιστημονική ομάδα συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα και έτσι γίνεται η συνεκτίμηση και η διαφοροδιάγνωση.

Στα πλαίσια συνέντευξης που παραχωρούν στην κοινωνική λειτουργό δίνουν αναλυτικά στοιχεία για το κοινωνικό-αναπτυξιακό ιστορικό του παιδιού. Παράλληλα, στο μαθητή χορηγείται τεστ νοητικών ικανοτήτων από ψυχολόγο και αξιολογείται μαθησιακά από εκπαιδευτικό της βαθμίδας του, προκειμένου να καθοριστεί αρχικά το επίπεδο νοημοσύνης του παιδιού και να διαπιστωθούν το είδος και η ένταση των δυσκολιών του. Η γνωμάτευση, που αποτελεί εμπιστευτικό/απόρρητο έγγραφο, επιδίδεται στο σχολείο, αφού πρώτα έχουν ενημερωθεί οι γονείς για τις δυσκολίες του παιδιού, αλλά και για τις προτάσεις της διεπιστημονικής ομάδας, έχουν υπογράψει και έχουν παραλάβει το δικό τους αντίτυπο.

Τι γίνεται όταν οι γονείς διαφωνούν με τη γνωμάτευση

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου υπάρχει διαφωνία με τους γονείς ή κηδεμόνες του μαθητή είτε προσωπική, είτε διότι υπάρχει διάσταση μεταξύ της γνωμάτευσης που τελικώς εξεδόθη από το ΚΕΔΔΥ και εκείνης που ενδεχομένως οι γονείς ή οι κηδεμόνες του μαθητή έλαβαν από Ιατροπαιδαγωγικό Κέντρο στο οποίο δεν μετείχε ειδικός παιδαγωγός. Στην περίπτωση αυτή υπερισχύει η γνωμάτευση του ΚΕΔΔΥ και οι γονείς ή κηδεμόνες δύνανται να προσφύγουν στη Δευτεροβάθμια ΕΔΕΑ της οποίας η απόφαση είναι οριστική. Η πενταμελής Δευτεροβάθμια ΕΔΕΑ συγκροτείται με απόφαση του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης και αποτελείται από: έναν σχολικό σύμβουλο ΕΑΕ της αντίστοιχης βαθμίδας ως συντονιστή, έναν σχολικό σύμβουλο γενικής εκπαίδευσης της αντίστοιχης βαθμίδας (για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ειδικότητας Φιλολόγων), έναν ψυχολόγο του κλάδου ΠΕ 23, έναν λογοθεραπευτή του κλάδου ΠΕ 21 ή ΠΕ 26 και έναν εκπαιδευτικό ΕΑΕ για μαθητές προσχολικής ή πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά περίπτωση.

Η οικογένεια του μαθητή μπορεί να επιλέξει και έναν εμπειρογνώμονα, ο οποίος γνωμοδοτεί ενώπιον της πενταμελούς ΕΔΕΑ χωρίς δικαίωμα ψήφου με αμοιβή που καταβάλλεται από το Δημόσιο και είναι ίση με την αμοιβή του εκάστοτε μέλους της πενταμελούς δευτεροβάθμιας ΕΔΕΑ, όπως αυτή ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία. Η απόφαση της δευτεροβάθμιας ΕΔΕΑ είναι οριστική. Στην περίπτωση που υπάρχει διάσταση απόψεων μεταξύ των γνωματεύσεων των ΚΕΔΔΥ και των ΙΠΔ για τον ίδιο μαθητή και οι γονείς δεν προσφύγουν στην πενταμελή Δευτεροβάθμια ΕΔΕΑ, υπερισχύει η γνωμάτευση των ΚΕΔΔΥ.

Σε ποιες Μονάδες εκδίδονται πιστοποιητικά ύστερα από διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών

Μπορείτε να δείτε την επικαιροποιημένη λίστα με τις Μονάδες του Υπουργείου Υγείας που εκδίδονται πιστοποιητικά ύστερα από διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών στον ακόλουθο σύνδεσμο ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΥΣΚΟΛΙΩΝ