OLD HELLO, ΣΩΜΑ & ΥΓΕΙΑ

Αρτέμιδα: Ο περιβαλλοντικός θόρυβος είναι μείζον θέμα δημόσιας υγείας

Η εξειδίκευσή μου οδήγησε σε συνεργασία με τοπικά σωματεία σχετικού ενδιαφέροντος, μέσα από τα οποία, αρχικά, συμμετείχα στο ΔΣ της UECNA, της Πανευρωπαϊκής Οργάνωσης που σε επίπεδο ΕΕ είναι η μοναδική που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των Ευρωπαίων πολιτών που ζουν γύρω από αεροδρόμια και κάτω από ίχνη πτήσης. Επίσης με οδήγησε να συμμετάσχω ως ειδικός υγείας στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το θόρυβο (NEG) της Commission, παρέχοντας τις γνώσεις μου, μαζί με άλλους επαγγελματίες από όλη την Ευρώπη και κάνοντας προτάσεις με στόχο τη βελτίωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 49/2002/ΕΟ για τον θόρυβο.

Ο Π.Ο.Υ (WHO) αναφέρει ότι: ”Θόρυβος είναι κάθε είδους ήχος ο οποίος είτε αποτελεί ενόχληση για τον άνθρωπο ή του προκαλεί κάποιο πρόβλημα ή επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο την υγεία του”. Το γεγονός ότι ο θόρυβος είναι βλαβερός για τον άνθρωπο, είχε αναγνωριστεί ήδη εδώ και 2.500 χρόνια και είναι ένα από τα μεγάλα θέματα Δημόσιας Υγείας της εποχής μας, καθώς οι συνέπειες κυρίως του κυκλοφοριακού θορύβου στην υγεία του ανθρώπου έχουν υποτιμηθεί μέχρι τώρα σε επικίνδυνο βαθμό.

Στην ΕΕ πάνω από 20 εκατομμύρια άνθρωποι επηρεάζονται από τον περιβαλλοντικό θόρυβο. Τουλάχιστο 8εκ. υποφέρουν από διαταραχές στον ύπνο. Σε 43χιλ ανέρχονται οι εισαγωγές σε νοσοκομεία το χρόνο και 10χιλ. οι θάνατοι από υπέρταση και καρδιαγγειακές ασθένειες που οφείλονται στον περιβαλλοντικό θόρυβο. Η εκτίμηση για την Ελλάδα είναι πως πάνω από 2 εκατομμύρια κάτοικοι, κυρίως των αστικών κέντρων, είναι εκτεθειμένοι σε στάθμες θορύβου που βλάπτουν σοβαρά την υγεία τους και προκαλούν διαταραχές του ύπνου τους.

Η νομοθεσία των ανεπτυγμένων κρατών απαγορεύει την εργασία για περισσότερο από 8 ώρες σε περιβάλλον με θόρυβο 90 dB, για περισσότερο από 4 ώρες σε θόρυβο 95dB και για περισσότερο από 2 ώρες σε θόρυβο 100dB.
Από άποψη Δημόσιας Υγείας, έχει θεσπιστεί η έννοια του μέσου όρου θορύβου κατά την ημέρα και τη νύχτα. Για την προστασία λοιπόν της δημόσιας υγείας, πρέπει ο μέσος αυτός όρος να είναι <55dB κατά τις εργάσιμες ώρες και <45dB τις ώρες κοινής ησυχίας. Για δε τα νοσοκομεία προτείνονται επίπεδα θορύβου <45dB την ημέρα και <35dB τη νύχτα.

Οι βλαπτικές επιδράσεις του έντονου θορύβου στον άνθρωπο και στα ζώα αφορούν κυρίως σε δύο τομείς:

1. O έντονος θόρυβος μπορεί να προκαλέσει απώλεια ακοής, η συχνότητα της οποίας σχετίζεται άμεσα με την ένταση του θορύβου και με τη διάρκεια της έκθεσης στο θόρυβο αυτό. Η ωτοτοξική βλάβη που προκαλείται από το θόρυβο έχει αθροιστική δράση με άλλους ωτοτοξικούς παράγοντες.

2. O έντονος θόρυβος διεγείρει το αυτόνομο νευρικό σύστημα και προκαλεί αντιδράσεις τύπου stress. Μελέτες σε ανθρώπους έδειξαν θόρυβος έντασης μόλις 65dB (είναι θόρυβος με ένταση που αντιστοιχεί σε κάτι παραπάνω από μια ήρεμη ομιλία), προκαλεί σημαντική αύξηση των κορτικοειδών. Έκθεση ανθρώπων σε θόρυβο έντασης 90dB προκαλεί αύξηση της απέκκρισης ορμονών στα ούρα, η οποία συνεχίζεται για τουλάχιστον 1½ ώρα μετά τη διακοπή του θορύβου. Έκθεση σε θόρυβο 70dB (που είναι πολύ μικρότερης έντασης απ’ ότι ο θόρυβος σε δρόμο μεγάλης κυκλοφορίας), έχει ως αποτέλεσμα σημαντική αύξηση της αρτηριακής πίεσης και των καρδιακών παλμών.

Τα παραπάνω εξηγούν γιατί ο θόρυβος έχει σημαντική επίδραση στο κυκλοφορικό σύστημα. Ο θόρυβος δημιουργεί πρόβλημα στον ύπνο, ακόμα και στα πρόωρα νεογνά. Η στέρηση ύπνου μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά μακροχρόνια προβλήματα υγείας στον άνθρωπο, όπως άνοια ή γνωστικές διαταραχές, αφού σχεδόν όλη η επισκευή του εγκεφάλου συμβαίνει κατά τη διάρκεια του ύπνου. Έπειτα από μελέτες, η Επιτροπή της Αμερικανικής Παιδιατρικής Ακαδημίας κατέληξε στο συμπέρασμα πως «υπάρχει δυσμενής επίδραση του έντονου θορύβου στη φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου και στην ακουστική του ικανότητα αργότερα». Τέλος, ο θόρυβος μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα για εργασία. Έχει αποδειχθεί ότι ο έντονος θόρυβος ελαττώνει την ικανότητα για διανοητική εργασία και για εργασία που απαιτεί λεπτούς χειρισμούς.

Στις συνεδριάσεις εργασίας που έγιναν στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θόρυβο, φάνηκε πως είναι κοινή συνειδητοποίηση μεταξύ των μελών της, ότι η πολυπλοκότητα της διαχείρισης του θορύβου σχετίζεται με το γεγονός ότι το θέμα βρίσκεται στο σταυροδρόμι διαφορετικών τομέων πολιτικής (περιβάλλον, υγεία, μεταφορές, αστικός σχεδιασμός, οδική ασφάλεια, κατασκευές κ.α) και η αποτελεσματική διαχείρισή του απαιτεί ευρύ συντονισμό των πολιτικών σε εθνικό, τοπικό, περιφερειακό και επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γι’ αυτό το λόγο, η ΕΕ ως ανώτερο επίπεδο, οφείλει να συντονίσει όλες τις σχετικές πολιτικές για τη βελτίωση της Δημόσιας Υγείας και εμείς, ως ειδικοί, φροντίζουμε να υποδείξουμε τα μέσα και τους τρόπους για να επιτύχει σε αυτό της το έργο.

Μεταξύ αρκετών εκ των προτάσεών μου που έγιναν στα πλαίσια της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων NEG (Noise Expert Group) της Commission, συμπεριλαμβάνονται και τα ακόλουθα:
• Αξιολόγηση των μέτρων θορύβου και ποσοτικός προσδιορισμό των οφελών αυτών των μέτρων από άποψη υγείας.

• Τοποθέτηση υπαλλήλων Δημόσιας Υγείας σε κάθε επιτροπή και δημόσια αρχή όπου λαμβάνονται αποφάσεις για την υγεία και την ευημερία των ευρωπαίων πολιτών.
• Ίδιες αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή των Εθνικών Σχεδίων Δράσης (ΕΣΔΘ) για τον θόρυβο σε όλα τα κράτη-μέλη και αξιολόγηση των αρχών αυτών οι οποίες καλούνται να εφαρμόσουν τις διαδικασίες περιβαλλοντικής εκτίμησης και διαχείρισης θορύβου.
• Ενιαίος τρόπος παρακολούθησης της εφαρμογής σχεδίων δράσης για τον θόρυβο και εναρμονισμένη προσέγγιση για την αναφορά δεδομένων σχετικά με τα ΕΣΔ.
• Καθιέρωση υποχρεωτικών κανόνων για την αξιολόγηση των ΕΣΔ.
• Θετική πράσινη φορολογία σε εισιτήρια και διόδια.
• Βελτίωση της μεθοδολογίας παρακολούθησης θορύβου και καθιέρωση συμπληρωματικών δεικτών που εστιάζουν σε συμβάντα θορύβου, συχνότητα και ένταση.
• Σύσταση Ανεξάρτητης Πανευρωπαϊκής Αρχής Ελέγχου Θορύβου κ.ά.

Η πεποίθησή μας στην Επιτροπή είναι πως για τους πολίτες, η διεθνής και ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι η καλύτερη μακροπρόθεσμη λύση για την εξάλειψη του περιβαλλοντικού θορύβου, αφού θα οδηγήσει σε υποχρεωτική εναρμόνιση και έλλειψη ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών μελών. Γνωρίζουμε ότι κάθε αλλαγή, καλή ή όχι, που θα αποφασιστεί “σήμερα” θα επηρεάσει ακόμη και την επόμενη γενιά. Έτσι, πασχίζουμε να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα γιατί αυτό θα είναι προς όφελος της ζωής των παιδιών μας.

Εμφιετζή Ελευθερία, RN, Κλινική Εκπαιδεύτρια,
Msc Λειτουργός Δημόσιας Υγείας,
Προϊσταμένη Τ.Κ.Α Γ.Ν.Α. ΛΑΪΚΟ,
Member NEG European Commission,

ΠΗΓΗ:iRafina.gr