Μια σημαντική συζήτηση με αφορμή την Ημέρα της Γης
Ένας χρόνος και η πανδημία του κορωνοϊού έχει αναδείξει ακόμα περισσότερο τη σύνδεση της ζωής μας με τη φύση αλλά και την εξάρτησή μας από αυτή όπως επίσης το πόσο σημαντικό είναι να πάρουμε στα σοβαρά την προστασία του πλανήτη μας. Η Γη θα μπορούσε να είναι ένας τρομακτικός πλανήτης με όλα τα φυσικά φαινόμενα που συνοδεύουν την ύπαρξή της – όπως οι σεισμοί ή τα ηφαίστεια.
Όμως όλα όσα συμβαίνουν στη Γη έχουν συνήθως εξήγηση. Διέπονται από νόμους. Νόμους για τους οποίου οι άνθρωποι ανέπτυξαν από τα αρχαία χρόνια εργαλεία γνώσης για να τους κατανοήσουν ή να τους προβλέψουν – και κάπως έτσι δημιουργήθηκαν και εξελίχθηκαν οι επιστήμες ανά τους αιώνες.
Φυσική, γεωλογία, γεωφυσική, γεωγραφία, εδαφολογία, ηφαιστειολογία, μετεωρολογία, ορυκτολογία, κλιματολογία, σπηλαιολογία, σεισμολογία, χαρτογραφία, ωκεανογραφία είναι μερικές μόνο από επιστήμες Γης και Περιβάλλοντος που μελετούν και ασχολούνται με πολλούς βασικούς τομείς που εξασφαλίζουν το παρόν και το μέλλον του πλανήτη μας.
Παρά ωστόσο την εξέλιξη των επιστημών και τη βοήθεια της τεχνολογίας, ο άνθρωπος δεν μοιάζει πάντα να αξιοποιεί τη δύναμη των όπλων του, δηλαδή τη δύναμη της γνώσης του, για το καλό του πλανήτη και ενεργεί μη σκεπτόμενος πάντα τις επιπτώσεις των πράξεών του.
Οι επιλογές του τα τελευταία χρόνια έχουν φέρει το περιβάλλον σε μια πολύ δύσκολη θέση.
Το μέλλον του πλανήτη είναι περισσότερο από ποτέ σε κρίσιμη κατάσταση.
Ο πλανήτης Γη διαρκεί και εξελίσσεται για περισσότερο από 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ως γεωβιοσύνολο δεν είναι εύθραυστος. Η ζωή εξελίσσεται, με μικρές ή μεγάλες αλλαγές, ως τμήμα της λειτουργίας του για περισσότερο από 3 δισεκατομμύρια χρόνια.
Όμως το ανθρώπινο είδος, όπως και άλλα είδη, είναι ευαίσθητο και οι παρεμβάσεις του στα γήινα συστήματα επικίνδυνες. Η παλαιοντολογική ιστορία της Γης δείχνει σαφέστατα αφανισμούς και αντικαταστάσεις ειδών, ζωική ανανέωση.
Εμείς ως ανθρώπινο είδος έχουμε αναπτύξει ευφυή συστήματα με σκοπό την υποστήριξη της ζωής μας. Παρ’ όλα αυτά, πολλά από αυτά τα συστήματα στην παρούσα φάση δεν μπορούν να δώσουν λύσεις, ενώ μερικά άλλα περιέχουν το δυναμικό να μας εξαφανίσουν ως είδος.
Χρειαζόμαστε νέες τεχνολογίες, νέες μεθόδους και πάνω απ’ όλα νέες αντιλήψεις, έτσι ώστε να χρησιμοποιήσουμε την ενέργεια, το έδαφος, τα ορυκτά, τη φύση με μεγαλύτερη φρόνηση. Είναι διαφορετική η προσέγγιση της διατήρησης του περιβάλλοντος ευνοϊκού για τη ζωή, που κυριαρχεί στην επιστημονική και πολιτική οικολογική σκέψη σήμερα, και εντελώς διαφορετικό να συνειδητοποιήσουμε ότι το περιβάλλον ως σύνολο, μικρό κομμάτι κι ο άνθρωπος, αποτελεί μέρος του σώματος ενός γήινου μεγα-συστήματος.
Απαιτούνται νέου τύπου συνεργασίες και νέες προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση των νέων περιβαλλοντικών προβλημάτων. Χρειαζόμαστε περισσότερους εξειδικευμένους επιστήμονες, διεπιστημονικές προσεγγίσεις που να συνδυάζουν τις γεωεπιστήμες, τις βιοεπιστήμες και την τεχνολογία, αλλά και την κοινωνιολογία και την οικονομία, καθώς επίσης και ευρύτερη ανταπόκριση και συμμετοχή του ενεργού πολίτη, ώστε να αντιμετωπιστεί μια εντελώς νέα κατάσταση που διαμορφώνεται στον πλανήτη μας, ή πιο απλά για να αποφύγουμε περιβαλλοντικές και οικονομικές καταστροφές με σημαντικές κοινωνικές συνέπειες.
Για να θυμηθούμε σε τι όμορφο, σπάνιο και πολύτιμο πλανήτη ζούμε, βλέπουμε με τα παιδιά ένα όμορφο βίντεο-τραγούδι της Disney που μιλάει για το θαύμα της αγάπης, της συνύπαρξης, της διάδρασης, της κατανόησης του φυσικού μας κόσμου.
Προσοχή μόνο, αν στα παιδιά σας αρέσουν οι επιστήμες και τα πειράματα, είναι πολύ πιθανό το βίντεο αυτό να τους ανοίξει την όρεξη να φτιάξουν ή να φτιάξετε μαζί τους το δικό τους ηφαίστειο.