Αν έρχεστε αντιμέτωποι με την άρνηση του παιδιού σας να πάει στο σχολείο, τότε ξέρετε ότι πρόκειται για μια δύσκολη κατάσταση που χρειάζεται ειδική διαχείριση. Γενικά τα περισσότερα παιδιά αρνούνται κάποιες φορές να πάνε στο σχολείο. Νιώθουν ανασφάλεια, δυσφορία, άγχος, δεν ξέρουν πώς να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.
Όταν αυτό όμως γίνεται συστηματικά, μιλάμε για την περίπτωση της σχολικής άρνησης ή αλλιώς σχολικής φοβίας, που εκδηλώνεται με επίμονο και υπερβολικό φόβο του παιδιού να πάει στο σχολείο.
Κάθε παιδί βιώνει για πρώτη φορά το άγχος του αποχωρισμού στον πρώτο χρόνο της ζωής του. Αλλά και σε μεγαλύτερη ηλικία, κάποια παιδιά συνεχίζουν να δυσκολεύονται να φύγουν από το σπίτι και τους γονείς τους.
Ποια είναι τα συμπτώματα της σχολικής άρνησης;
- Το παιδί κλαίει και μπορεί να εκδηλώσει θυμό ή και επιθετική συμπεριφορά απέναντι στους γονείς του.
- Ενδέχεται να σωματοποιεί το άγχος του, εκδηλώνοντας πόνο στην κοιλιά, τάση για εμετό, διάρροια, πονοκέφαλο, κ.λπ., προκειμένου να αποφύγει το σχολείο.
- Στην περίοδο της εφηβείας, ένα παιδί ακόμη και αν ξεκινήσει από το σπίτι για το σχολείο, μπορεί να μην παρακολουθήσει τις πρώτες ώρες των μαθημάτων.
Ποιες είναι οι αιτίες που οδηγούν σε μία τέτοια συμπεριφορά;
Πίσω από αυτή την αντίδραση ενός παιδιού μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι, καθώς ενδέχεται να σχετίζονται με πράγματα που έχουν να κάνουν τόσο με το σπίτι, όσο και με το σχολείο.
Οικογενειακοί λόγοι
Το παιδί:
- Ενδέχεται να βιώνει μια αλλαγή στην οικογένεια, π.χ. μετακόμιση, ασθένεια, διαζύγιο, κ.α.
- Έχει μόνιμο άγχος αποχωρισμού, κυρίως από τη μητέρα.
- Έχει την αποκλειστική προσοχή του γονέα, όταν δεν είναι στο σχολείο.
- Έχει υπερπροστατευτικούς γονείς που του προσθέτουν επιπλέον άγχος.
Σχολικοί παράγοντες
Το παιδί:
- Αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες.
- Έχει κακή σχέση με το δάσκαλο.
- Είναι θύμα bullying και δέχεται απειλές ή σωματική βία από τους συμμαθητές του.
- Έχει κακή επίδοση στα μαθήματα ή στις αθλητικές δραστηριότητες και φοβάται μήπως γελοιοποιηθεί.
- Άλλαξε σχολείο ή βαθμίδα εκπαίδευσης.
Πώς θα αντιμετωπίσετε τη σχολική άρνηση
Η συνεργασία μεταξύ οικογένειας και δασκάλων είναι απαραίτητη, ώστε αφενός να εντοπιστούν τα αίτια που οδηγούν το παιδί στη σχολική άρνηση και αφετέρου να δουν τους τρόπους αντιμετώπισης, ώστε να μειωθεί το άγχος και ο φόβος του και να ενισχυθεί η θετική εικόνα του για το σχολείο και η σταδιακή επάνοδός του.
Πώς θα βοηθήσετε ως γονείς το παιδί σας:
- Φροντίστε να ακούτε προσεκτικά ό,τι έχει να σας πει το παιδί.
- Μιλήστε μαζί του για να κατανοήσετε τι το δυσκολεύει και τι του προκαλεί φόβο.
- Τονίστε στο παιδί ότι θα πρέπει να πηγαίνει στο σχολείο καθημερινά και ότι αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο.
- Βοηθήστε το παιδί να προσαρμοστεί καλύτερα στο σχολικό περιβάλλον.
- Ενισχύστε την αυτοπεποίθησή του, υπογραμμίζοντας τα δυνατά του σημεία και επιβραβεύοντας τις προσπάθειές του.
- Ζητήστε τη βοήθεια του δασκάλου και του σχολικού ψυχολόγου (αν υπάρχει) για τη διαχείριση της κατάστασης.
- Φροντίστε να φέρνετε το παιδί σε επαφή με τους συμμαθητές του εκτός σχολείου, ώστε να ενθαρρύνετε τις συναναστροφές του και να συμβάλετε στην ανάπτυξη νέων σχέσεων.
- Συμμετέχετε μαζί με το παιδί σας σε σχολικές δραστηριότητες, όπου είναι εφικτό.
- Δίνετε πάντα στο παιδί χρόνο για παιχνίδι και φροντίστε να κάνει στον ελεύθερο χρόνο του κάποια δραστηριότητα που το ευχαριστεί.
- Φροντίστε να έχετε και οι δύο γονείς την ίδια κοινή γραμμή σε ό,τι αφορά στο σχολείο, όπως και σε όλα τα θέματα.