Ψυχική κακοποίηση μπορεί να προκύψει σε διαφορετικά είδη σχέσεων και όχι μόνο στις ρομαντικές ή συντροφικές σχέσεις. Ψυχικά κακοποιητικός μπορεί να είναι ένας γονέας, ένας συνάδελφος ή ένας φίλος.
Η ψυχική κακοποίηση διαφοροποιείται από την σωματική υπό την έννοια πως η βλάβη που προκαλείται δεν είναι σωματική, αλλά ψυχική. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο η ψυχική κακοποίηση είναι μια από τις δυσκολότερες μορφές κακοποίησης στη συνειδητοποίηση από την πλευρά του θύματος.
Επιπλέον, η ψυχική κακοποίηση δεν είναι πάντα εμφανής ή φανερά χειριστική, αλλά μπορεί να είναι ανεπαίσθητη και ύπουλη.
Σε μάθε περίπτωση πάντως υπονομεύει σταδιακά την αυτοεκτίμηση του θύματος, το οποίο αρχίζει να αμφισβητεί την αντίληψη του και την πραγματικότητα.
Με το πέρασμα του χρόνου το θύμα χάνει την αίσθηση της ταυτότητάς του, χωρίς ίχνος από σημάδια ή μελανιές.
Η μη ικανότητα του θύματος να βλέπει πλέον τον εαυτό του ρεαλιστικά έχει ως αποτέλεσμα να αρχίσει να συμφωνεί με τον θύτη και να γίνεται επικριτικό με τον εαυτό του. Μόλις συμβεί αυτό, το θύμα παγιδεύεται στη σχέση διότι πιστεύει πια πως δεν θα είναι ποτέ αρκετά καλός για κανέναν.
Ακόμα όμως και αν καταλαβαίνει πως δεν μπορεί να αντέξει άλλο μέσα στη σχέση, τρομοκρατείται στην ιδέα να φύγει από αυτή.
Θυμηθείτε ότι ακόμα και αν το άλλο άτομο έχει μόνο μερικές από τις παρακάτω συμπεριφορές, βρίσκεστε σε μια ψυχικά κακοποιητική σχέση.
Μην πέφτετε στην παγίδα να λέτε στον εαυτό σας «εντάξει, δεν φέρεται και τόσο άσχημα» και να υποβαθμίζετε τις συμπεριφορές του θύτη. Θυμηθείτε: Όλοι αξίζουν να τους φέρονται με καλοσύνη και σεβασμό.
Τα 12 σημάδια της ψυχικής κακοποίησης ενός γονέα στο παιδί του
Προβλητικοί χαρακτηρισμοί: Όταν ο γονιός χρησιμοποιεί υποτιμητικούς όρους όπως “ηλίθια”, “άχρηστε”, “βλάκα”
Απομάκρυνση: Όταν ο γονιός σταματά να προσφέρει τρυφερότητα ή να μοιράζεται οποιοδήποτε συναίσθημα
Εξευτελισμός: Όταν ο γονιός προκαλεί ντροπή, ενοχές ή μειώνει την αξία ή την αυτοεκτίμηση του άλλου
Υποτίμηση: Όταν ο γονιός λέει κάτι με σκοπό να μειώσει την αξία του άλλου ή να υποτιμήσει επιτεύγματα.
Gaslighting: Όταν ο γονιός κάνει τον άλλο να αμφισβητεί την αντίληψή του και την πραγματικότητα.
Απαξίωση: Όταν ο γονιός αδιαφορεί για τις ανάγκες του άλλου ως μη σημαντικής ή άσχετες
Κατηγορίες: Όταν ο γονιός κατηγορεί τον άλλο ότι ευθύνεται ή είναι ένοχος για κάτι (για το οποίο δεν είναι)
Απομόνωση: Όταν ο γονιός εμποδίζει το παιδί να δει φίλους, οικογένεια και άλλα δικά του πρόσωπα
Απειλές: Όταν ο γονιός καθιστά σαφές προτίθεται να προκαλέσει πόνο, βλάβη ή να επιβληθεί με έλεγχο.
Τιμωρία σιωπής: Όταν ο γονιός αγνοεί το παιδί επίτηδες ή κάνει σαν το παιδί να μην υπάρχει
Υποβάθμιση γεγονότων: Όταν ο γονιός ισχυρίζεται πως το παιδί είναι υπερβολικό ή μελοδραματικό.
Τι να κάνετε για αντιμετωπίσετε την ψυχική κακοποίηση
💨 Κάντε τη σωματική και ψυχική σας υγεία προτεραιότητα.
💨 Συνειδητοποιήστε πως δεν μπορείτε ούτε να τον αλλάξετε, ούτε να τον βοηθήσετε, ούτε να τον φτιάξετε.
💨 Μην κατηγορείτε τον εαυτό σας.
💨 Θεσπίστε όρια στον θύτη.
💨 Μην συμμετέχετε στις προσβολές του, μην συμπλέκεστε μαζί του, μην παίζετε το παιχνίδι του.
💨 Δημιουργείστε ένα δίκτυο υποστήριξης.
💨 Φτίαξτε ένα σχέδιο εξόδου από τη σχέση.
Ψυχολόγος, Νευροεπιστήμων, Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεύτρια