Είναι ευρέως γνωστό ότι η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης σχετίζεται με την παχυσαρκία και την κακή υγιεινή των δοντιών. Βάσει του Παγκόσμιου οργανισμού Υγείας (2014) σάκχαρα όπως μονοσκακχαρίτες (γλυκόζη, φρουκτόζη) και δισακχαρίτες (σακχαρόζη= επιτραπέζια ζάχαρη), τα οποία δεν υπάρχουν φυσικά στα τρόφιμα, αλλά προστίθενται από τον παρασκευαστή, αλλά και τα σάκχαρα που περιέχονται φυσικά στο τρόφιμα (μέλι, φρούτα, χυμοί φρούτων, σιρόπια) πρέπει να αποτελούν λιγότερο από το 10% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης.
Honey | Πηγή εικόνας: https://sunshinehouse.com/
Επιπρόσθετα, οφέλη μπορούν να παρατηρηθούν από πρόσληψη μικρότερη από το 5% της συνολικής ημερήσιας κατανάλωσης. Τα ίδια από άποψη ποσοστών υποστηρίζονται και από τον Health & Stroke Foundation του Καναδά. Το American Health Association υποστηρίζει ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να ξεπερνούν τις 100 kcal ημερησίως από προστιθέμενα σάκχαρα και οι άντρες τις 150kcal.
Περίπου το 33% των προστιθέμενων σακχάρων καταναλώνονται εκτός σπιτιού ενώ βάσει μελετών στον Καναδά φαίνεται ότι τα περισσότερα εστιατόρια σερβίρουν πιάτα χαμηλής ποιότητας. Σε αυτό το άρθρο θα αναλύσουμε τα δεδομένα μελέτης που διεξήχθη στον Καναδά στην οποία έγινε ανάλυση τις περιεκτικότητας παιδικών γευμάτων εστιατορίων σε προστιθέμενα σάκχαρα.
Kids Menu | Πηγή εικόνας: https://www.etsy.com/
Μελετήθηκαν συνολικά 85 αλυσίδες εστιατορίων από τις οποίες 33 προσέφεραν μενού για παιδιά το οποίο αποτελούταν από ορεκτικό, μια σαλάτα ή κάποιο πιάτο που συνόδευε το ορεκτικό, ρόφημα και επιδόρπιο. Προσδιορίστηκαν όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί αυτών των τεσσάρων πιάτων καθώς και η περιεκτικότητα των παιδικών μενού σε σάκχαρα με την χρήση εξειδικευμένων προγραμμάτων (Canadian Nutrient File, USDA National Nutrient Database).
Περίπου 3178 γεύματα από 10 αλυσίδες γρήγορου φαγητού (fast food) και 7 εστιατόρια (sit down restaurants) αναλύθηκαν. Παρακάτω παρατίθενται τα αποτελέσματα της μελέτης:
-
50% των γευμάτων ξεπερνούσαν την ημερήσια ποσότητα ζάχαρης που είχε θεσπίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ποσότητα κάτω από το 5% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης)
-
19% των γευμάτων ξεπερνούσαν το πιο πρόσφατο κατώφλι που έχει ορίσει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (10% της ημερήσιας προσλαμβανόμενης ενέργειας να προέρχεται από προστιθέμενα σάκχαρα)
-
Χυμοί φρούτων, soft drinks και σοκολατούχο γάλα περιείχαν τα περισσότερα σάκχαρα από την κατηγορία των ροφημάτων, κατά προσέγγιση 16 ± 20 γραμμάρια
-
Τα επιδόρπια περιείχαν περίπου 12 ± 7 γρ προστιθέμενων σακχάρων ενώ τα ορεκτικά 3±7 γρ
Πέραν από την υψηλή περιεκτικότητα των ροφημάτων και γλυκών σε προστιθέμενα σάκχαρα η παρούσα έρευνα έδειξε ότι τα παιδικά μενού των εστιατορίων που μελετήθηκαν πολλά ορεκτικά, αλλά και πιάτα που συνοδεύουν τα ορεκτικά, περιείχαν επίσης μεγάλες ποσότητες προστιθέμενων σακχάρων. Η ποσότητα προστιθέμενης ζάχαρης στο μέσο όρο των ροφημάτων και των επιδορπίων ξεπέρασε το 5% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. Όταν τα παιδιά επιλέγουν τόσο ορεκτικά όσο και συνοδευτικά ορεκτικών που περιέχουν επίσης προστιθέμενα σάκχαρα τότε αυτή η ποσότητα ξεπερνιέται κατά πολύ.
Πηγή εικόνας: https://www.foodnavigator.com/
Συνοψίζοντας, για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας είναι απαραίτητο να βελτιωθεί η διατροφική ποιότητα των παιδικών γευμάτων. Αυτό που δεν είναι ακόμη γνωστό είναι αν τα ίδια τα παιδιά κάνουν πιο υγιεινές επιλογές ενώ τα εστιατόρια ακόμη και όταν εισάγουν στα πιάτα φρούτα ή γάλα φαίνεται ότι το κάνουν δημιουργώντας πάλι μη υγιεινές επιλογές. Ένας τρόπος περιορισμού του προβλήματος είναι να μην δίνονται δώρα μαζί με τρόφιμα που δεν πληρούν διατροφικά κριτήρια αλλά να δίνονται με εκείνα που τα πληρούν καθοδηγώντας και δίνοντας κίνητρο στα παιδιά να τα επιλέξουν. Περισσότερες μελέτες απαιτούνται σε αυτόν το επιστημονικό τομέα καθώς δεν υπάρχει μεγάλος όγκος δεδομένων ενώ παράλληλα πρέπει να βρεθούν καλύτεροι τρόποι έτσι ώστε να μπορεί να γίνει πιο εύκολα η διάκριση μεταξύ φυσικά υπαρχουσών σακχάρων στο τρόφιμο και τεχνητά προστιθέμενων.
Βιβλιογραφία – Πηγές:
Scourboutakos, M.J., Semnani-Azad, Z. and L’Abbé, M.R. (2016) ‘Added sugars in kids’ meals from chain restaurants’, Preventive Medicine Reports, 3, pp. 391–393. doi:10.1016/j.pmedr.2014.11.003.
