Αν και ζούμε τους τελευταίους σχεδόν 9 μήνες με το νέο αυτό εχθρό της υγείας, τον κορονοϊό, ο πλήρης αντίκτυπος που θα έχει στη ζωή μας είναι ακόμα άγνωστος.

Δήμητρα Πήττα, Εκπαιδευτικός & Επιστήμονας Ψυχικής Υγείας

Σίγουρα αυτή η πανδημία θα καθορίσει τις ζωές όλων μας σε μεγάλο βαθμό, κυρίως όμως τις ζωές των νεότερων γενεών, η ανάπτυξη των οποίων θα «στιγματιστεί» από αυτήν την πρωτοφανή αναταραχή. Η επιρροή της πανδημίας θα γίνει αισθητή με διαφορετικό τρόπο σε ολόκληρη την κοινωνία, αλλά είναι αναμφισβήτητο ότι θα «μολύνει» τις ζωές των παιδιών σημαντικά, ίσως περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο παγκόσμιο γεγονός στη διάρκεια της ζωής τους. Μια νέα έκθεση που δημοσιεύθηκε από τον οργανισμό του ΟΗΕ αποκάλυψε ότι η πανδημία είχε βαθιές επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών, την κοινωνική ανάπτυξη, την ασφάλεια, την προστασία της ιδιωτικής ζωής, την οικονομική ασφάλεια και όχι μόνο.

Μπορεί λοιπόν τα παιδιά να θεωρείται ότι διατρέχουν χαμηλό κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης από τον Covid-19, η πανδημία όμως έχει επηρεάσει τη ζωή τους με αμέτρητους τρόπους οδηγώντας σε:

1. Υποσιτισμό

Η έλλειψη θρεπτικών ουσιών ή/και η ύπαρξη ασθένειας μπορεί να προκαλέσει μείωση της ανοσίας των παιδιών, να οδηγήσει σε μακροχρόνιες «καθυστερήσεις» στην ανάπτυξη τους και να απειλήσει ακόμα και την ίδια τη ζωή τους. Τα ποσοστά φτώχειας των νοικοκυριών όπως και οι τιμές των τροφίμων και των ειδών πρώτης ανάγκης έχουν αυξηθεί. Ως αποτέλεσμα, η ποιότητα της διατροφής των παιδιών έχει αλλοιωθεί και τα ποσοστά υποσιτισμού έχουν ήδη αυξηθεί. «Αυτά τα παιδιά χρειάζονται επείγουσα σίτιση, θεραπεία και φροντίδα για να επιβιώσουν», δήλωνε η έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) τον Μάρτιο του 2020. Φαίνεται λοιπόν πως στα παιδιά οι επιπτώσεις της πανδημίας προκαλούν μεγαλύτερη βλάβη ακόμα κι από την ίδια την ασθένεια.

2. Απομάκρυνση από την εκπαίδευση

Πριν από την εμφάνιση του νέου κορονοϊού, ο αριθμός των παιδιών που δεν φοιτούσαν στα σχολεία ανερχόταν σε περισσότερο από 250 εκατομμύρια. Ο ΟΗΕ προειδοποίησε για μια μαθησιακή κρίση, όπου επιπλέον 23,8 εκατομμύρια παιδιά και νέοι ενδέχεται να εγκαταλείψουν ή να μην έχουν πρόσβαση στο σχολείο το επόμενο έτος λόγω του οικονομικού αντίκτυπου της πανδημίας. «Όταν καταρρέουν τα εκπαιδευτικά συστήματα, η ειρήνη, οι ευημερούσες και οι παραγωγικές κοινωνίες δεν μπορούν να διατηρηθούν».

3. Διαταραχές στην ψυχική υγεία

Κατά τη διάρκεια του «lockdown» παρατηρήθηκε μια αύξηση της προσκόλλησης των παιδιών στους γονείς και μια γενικότερη ανησυχία και ανασφάλεια στην ηλικία 4-10 ετών. Γονείς και φροντιστές παιδιών σχολικής ηλικίας επίσης ανέφεραν πως τα τελευταία δυσκολεύτηκαν πολύ να ανταπεξέλθουν ακόμα και μετά τη λήξη της «καραντίνας». Αυτό ίσως και να οφείλεται στο αίσθημα μοναξιάς που ένιωσαν όλο εκείνο το διάστημα του

«εγκλεισμού», τους γενικότερους φόβους τους για τον κορονοϊό και την απώλεια της «ρουτίνας» και της υποστήριξης που τους προσέφερε το σχολείο πριν την «έκρηξη» της πανδημίας.

4. Έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας

Είναι γνωστό πως σε περιόδους μεγάλης κρίσης, στρες και άγχους η ενδοοικογενειακή βία αυξάνεται σημαντικά. Ακόμη και πριν την εμφάνιση της πανδημίας, η ενδοοικογενειακή βία ήταν ήδη μία από τις μεγαλύτερες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η εμφάνιση λοιπόν του νέου κορονοϊού δε θα μπορούσε να αποτελέσει τροχοπέδη στην εμφάνιση τέτοιων συμπεριφορών. Τουναντίον, η παρουσία του οδήγησε ακόμα και στην αύξηση του αριθμού των κλήσεων παγκοσμίως στις γραμμές υποστήριξης .

5. Διακοπή των εμβολιασμών

Περίπου 80 εκατομμύρια παιδιά κάτω του 1 έτους θεωρείται ότι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών, καθώς ο COVID-19 έχει διακόψει τις εκστρατείες εμβολίων. Εξαιτίας του λοιπόν, αυτή η τεράστια πρόοδος απειλείται, διακινδυνεύοντας την επανεμφάνιση σοβαρών ασθενειών όπως η ιλαρά και η πολιομυελίτιδα. Αξίζει να σημειωθεί πως η διατήρηση των προγραμμάτων εμβολιασμού όχι μόνο θα αποτρέψει περισσότερα κρούσματα, αλλά θα μας διασφαλίσει την υποδομή που χρειαζόμαστε για την ανάπτυξη ενός εμβολίου αποτελεσματικού για τον νέο κορονοϊό σε παγκόσμια κλίμακα.

Φαίνεται πως η πανδημία αυτή, μας δοκιμάζει ήδη με τρόπους που οι περισσότεροι από εμάς δεν έχουμε βιώσει στο παρελθόν, παρέχοντας συναισθηματικά και οικονομικά «σοκ» που αγωνιζόμαστε μέρα με τη μέρα να ξεπεράσουμε. Δεν πρέπει μόνο να επιβιώσουμε από τον νέο κορονοϊό, αλλά να αναδυθούμε ανανεωμένοι και πιο δυνατοί από ποτέ για το καλό όχι μόνο το δικό μας, αλλά κυρίως για το καλό της γενιάς που ακολουθεί.

Πηγές

«The Impacts of the Coronavirus Pandemic on Children Awareness and action key to limiting trauma on youth», thechildrenstrust.org

«These 5 charts show the impact COVID-19 is having on children around the world», weforum.org

«Covid-19 impact on children lifelong: UNICEF report», rnz.co.nz

«Coronavirus: I’m in lockdown with my abuser», bbc.com

«Lockdowns around the world bring rise in domestic violence», theguardian.com